Diyabet ile Sağlıklı Yaşam: Hangi Yiyecekler Tüketilmeli?
Diyabet Nedir?
Diyabet, insülinin yeterli üretilememesi, etkisinin zayıf olması ya da her iki durumun bir arada bulunması nedeniyle vücutta kan şekeri dengesinin bozulduğu bir metabolik bozukluktur. Genetik yatkınlık, yaşam tarzı faktörleri, obezite ve çevresel etkenler diyabetin gelişimini etkiler.
Tip 1 Diyabet
- Genellikle ani ve hızla gelişir, genellikle 30 yaşından önce başlar.
- Çocuklarda ve gençlerde görülür.
- Vücut, çok az insülin üretir ya da hiç insülin üretmez. Bu bireyler, kan şekeri seviyelerini kontrol altında tutabilmek için yaşamları boyunca insülin almak zorundadırlar.
- Genetik yatkınlık önemli bir risk faktörüdür.
Tip 1 Diyabetin Belirtileri;
- Aşırı susama
- Aşırı acıkma
- Ani kilo kaybı
- Sık idrar yapma
- Aşırı yorgunluk hissi
Tip II Diyabet
- Ailesinde diyabetli olanlar,
- BMI >25
- 4 kg’dan daha ağır bebek doğuran kadınlar,
- Stres altında yaşayan kişilerde diyabetin görülme riski daha yüksektir.
Tip II Diyabetin Belirtileri
- Yorgunluk hissetmek
- Sık sık infeksiyon gelişmesi
- Ciltteki kesiklerin veya yaraların çok yavaş iyileşmesi
- Sık idrar yapma
- Ellerde ve ayaklarda uyuşma, karıncalanma
- Açlık hissinin fazlalaşması ve çok yeme
- Ağız kuruluğu ve çok su içme
Gestasyonel Diyabet
Gestasyonel diyabet (GD), hamilelik sırasında diyabet gelişen kadınlarda görülen bir durumdur. Genellikle gebelik sonrasında düzelir, ancak sonraki gebeliklerde yeniden ortaya çıkma riski bulunur. GD’nin %80’i ilerleyen yıllarda tip 2 diyabete dönüşebilir.
Diyabetin Teşhisi
- Kan şekeri ölçümü = AKŞ > 126 mg / dl ise DM
- Oral Glukoz Tolerans TESTİ (OGTT) = Akş 100-126 mg/dl. Arasında olanlara yapılır.
- İdrar Şekerinin Kontrolü
- Keton Testi
Hangi Yiyecekler Tüketilmelidir?
Sağlıklı beslenmenin temelinde denge vardır. Vücudunuzun ihtiyaç duyduğu besinleri doğru miktarda ve zamanında almak, kan şekerini kontrol altında tutmaya yardımcı olur. Aşırı miktarda tüketmekten kaçının; her yiyeceği dengeli bir şekilde tüketmek önemlidir.
Beslenme tedavisinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Diyabetin beslenme tedavisinde amacı, yaşam boyu sürdürülebilir ve ideal bir beslenme planı oluşturmaktır. Bu planın hedefleri şunlardır: kan şekeri seviyelerini normalde tutmak, ani komplikasyonları önlemek, ideal vücut ağırlığını sağlamak ve korumak.
Tıp II Diyabette Risk Faktörleri
- Yaşı 40’ın üzerinde olanlar
- Şişmanlar
- Ailelerinde başka diyabet hastaları bulunanlar
- Gebelik sırasında diyabet gelişenler
- 4,5 kg’dan daha ağır bebek doğuranlar
- Bir hastalığın veya yaralanmanın stresini yaşayanlar
- Tansiyonu yüksek olanlar
